18 grudnia 1903 roku w Nowym Wiśniczu urodził się Jan Brzękowski, znany poeta i prozaik.
Uczęszczał do szkoły powszechnej w Wiśniczu przez 4 lata, następnie do c.k. w Nowym Sączu i Bochni. W 1920 roku brał udział w Plebiscycie na Górnym Śląsku, głównie w Bytomiu i Gliwicach. Debiutował w 1921 roku na łamach „Gazety Literackiej” jako poeta. Był także słuchaczem na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1925 roku wydał pierwszy tomik poezji Tętno, drukowany w „Zwrotnicy”. Redagował także czasopismo „Linia”, które było próbą skonsolidowania Awangardy Krakowskiej. Działał w kręgu awangardy krakowskiej, gdzie zawiązał wiele znajomości i przyjaźni z ludźmi kultury i sztuki. Współtworzył grupę artystów rewolucyjnych. Studia zakończył jako absolwent filologii polskiej i farmacji, a w styczniu 1927 roku uzyskał stopień doktora za rozprawę pt. „Legenda Don Juana i jej wpływ na literaturę polską”.
Francja…
W 1928 roku wyjechał do Francji. Studiował na Sorbonie i paryskiej École du Journalisme. Po kilku miesiącach pobytu zapoznał język francuski. W latach 1929-1930 był redaktorem pisma „L’Art Contemporain – Sztuka Współczesna”. Pisał poezję w języku francuskim – wydał wówczas kilka tomików ilustrowanych przez Hansa Arpa i M. Ernsta i Fernanda Légera. W latach 1937–1940 był szefem biura prasowego Ambasady RP, a w czasie wojny działał w zarządzie Polskiego Czerwonego Krzyża w Vichy. W 1940 roku poślubił rzeźbiarkę Suzanne de Lamer. W latach 1940-44 uczestniczył we francuskim ruchu oporu. W latach 1944–1945 był attaché prasowym Ambasady RP. Od 1946 do 1964 roku był dyrektorem uzdrowiska i hotelu w Amélie-les-Bains, gdzie również mieszkał. Od 1964 roku przebywał w Paryżu.
Polska…
W roku 1979 po 50 latach odnowił dyplom doktorski na Uniwersytecie Jagiellońskim. Publikował wtedy m.in. w czasopismach emigracyjnych „Kultura”, „Wiadomości”, „Oficyna Poetów” i krajowych „Twórczość”, „Tygodnik Powszechny”, „Życie Literackie”, „Miesięcznik Literacki”, „Poezja”.
Zmarł 3 sierpnia 1983 w Paryżu.
Nowy Wiśnicz…
Jan Brzękowski urodził się w Nowym Wiśniczu. Jego dom mieścił się w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Urząd Miejski tj. Rynek 38, gdzie również w latach 20. mieściła się apteka mgr. Jana Brzękowskiego (seniora) – ojca poety. Na fasadzie tegoż budynku, dnia 22 września 1985 roku odsłonięta została pamiątkowa tablica poświęcona poecie Janowi Brzękowskiemu. Inicjatorem jej wykonania było Towarzystwo Miłośników Wiśnicza. Odsłonięcia tablicy dokonał Jacenty Chodur – prezes TMW w latach 1977 do 1983.
fot. Jerzy Opioła CC BY-SA 3.0
Treść tablicy:
18.XII.1903 roku w tym domu
urodził się
Jan Brzękowski
poeta
prozaik, dziennikarz
teoretyk awangardy
krakowskiej
zmarł w Paryżu – 03.VIII.1983
Społeczeństwo Nowego Wiśnicza
Źródła: https://tamaryszek.wordpress.com/2013/08/08/miedzy-podroza-a-tekstem/
Michał Irzykowski
